Zbiór pism znalezionych w Qumran i okolicy, zawiera dane z działalności państwa żydowskiego. Są to dokumenty w większości religijne. Są to biblijne, apokryficzne albo pseudograficzne i sektyczne pisma. Studia nad tą oryginalną biblioteką wykazują, że granice między tymi kategoriami są dokładnie określone.
Biblijne manuskrypty obejmują prawdopodobnie wcześniej już znane teksty. W większości księgi Biblii są ujęte w zbiorze. Niektóre księgi są odpisami, inne zachowane są tylko w częściach (połamane sztuki). Teksty biblijne podobne są do zwykłych, tradycyjnych tekstów. Nie jest to jednak regułą w każdym przypadku. Np. Księgi Samuela, które znaleziono w jaskini Nr 4, to Septuaginta, czyli grecka wersja Biblii, która przetłumaczona została w II i III w. p.n.e. W Qumran znaleziony został jej odpis.
Zwoje biblijne pozwoliły dzięki licznym dodatkowym informacjom na ułatwienie rekonstrukcji historycznych tekstów Starego Testamentu. Duże znaczenie mają i inne biblijne manuskrypty, przede wszystkimZwój-Leviticus, który spisany jest nie ówczesnym pismem żydowskim, lecz prastarym, paleohebrajskim. Znaczna liczba apokryficznych i pseudoepigraficznych tekstów z Qumran, to wersje żydowskich kompozycji, które są oryginałami hebrajskimi i aramejskimi. Pisma nienależące do żydowskich, zostały przejęte przez różnorodne kościoły i przetłumaczone m.in. na języki: grecki, etiopski, syryjski i aramejski.
Większość tekstów ma biblijną kompozycję, jak np. Księga Jubileuszy i Księga Hanoch. Inaczej skomponowane są niezależne dzieła tj. „Tobit” i „Ben Sira”. Najbardziej oryginalne grupy pism z Qumran, to teksty sekty, które praktycznie aż do ich odkrycia w 1947 roku nie były znane. Spisywane były one wg pewnego kanonu, przyjętego przez sektę. Wyjątek stanowi wcześniej poznany dokument z Damaszku („Damaszku-Przymierze”). Brakowało jednak definitywnej identyfikacji, iż kopia tego dzieła nad Morzem Martwym została znaleziona.
Literatura ukazuje religię i zwyczaje osady, której centrum znajdowało się prawdopodobnie w Qumran, zachowane zostały komentarze do Biblii, wizje apokaliptyczne i dzieła liturgiczne, które datowane są na ostatnie dwadzieścia pięć lat II w. p.n.e. i później. Reguły – to zbiór zasad, zwyczajów osady, świadectwo znacznego prawnego materiału (Hala-chah), który ma dużo wspólnego z historią Rabinów. Pamiątki (dokumenty) biblijnych komentarzy (Pescharim), tj.: Habakkuk i Hosea – Komentarz, są związane z Qumran i rozwijają eschatologię, tzn. naukę o życiu pozagrobowym sekty. Pisma święte były poszukiwaniem aluzji do ówczesnych przyszłych wypadków, które mogły być rozpoznawalne tylko dla ludzi sekty, gdyż oni tylko mają „oczy jasnowidzów” – eschatologiczna wizja.
Liturgiczne dzieła sektyńskich manuskryptów (przede wszystkim modlitwy), odgrywają duży wpływ dla poznania epoki. Psalm dziękczynny Hadajot ma dwojaki charakter: napisany dla osoby, tzw. „nauczyciela sprawiedliwości”, lub wspólnoty, która jest jedną grupą.
naucratis 